Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry AZS jest przewlekłą chorobą związaną ze stanem zapalnym skóry , której towarzyszy charakterystyczny świąd oraz zliszajowacenie skóry.
Przyczyny atopowego zapalenia skóry.
Wśród przyczyn atopowego zapalenia skóry wymienia się zaburzenia bariery naskórkowej i odpowiedzi układu immunologicznego oraz czynniki genetyczne i środowiskowe.
Objawy atopowego zapalenia skóry
Typowymi objawami atopowego zapalenia skóry są:
- suchość i zaczerwienienie skóry,
- swędzenie
- skłonność do powtarzających się zakażeń bakteryjnych.
Zmiany na skórze najczęściej występują na zgięciach łokciowych i kolanowych, na twarzy i szyi, mogą też obejmować całą powierzchnię ciała.
Nie wiesz, czy to atopowe zapalenie skóry? Skonsultuj się ze specjalistą >>>
Atopowemu zapaleniu skóry towarzyszą często inne schorzenia typu astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek, sezonowy lub przewlekły katar sienny. W przypadku zaostrzonej fazy atopowego zapalenia skóry może występować rumień, który jest wyraźnie odgraniczony od otaczającej skóry, mogą również występować grudki, pęcherzyki i nadżerki. W trakcie stanu zapalnego możemy zaobserwować złuszczanie się naskórka.
Przebieg atopowego zapalenia skóry
Okres niemowlęcy (trwa do 2. r. ż.) – ze zmianami wysiękowymi i strupami zlokalizowanym na twarzy, owłosionej skórze głowy, kończynach i tułowiu.
Okres późno-dziecięcy (trwa od 3 do 11 r. ż.) – ze zmianami zlokalizowanymi na zgięciach łokciowych i podkolanowych, karku oraz nadgarstkach.
Okres młodzieńczy i wieku dojrzałego (trwa od 12 do 23 r. ż.; niekiedy dłużej) – o lokalizacji podobnej, jak w zmianach dziecięcych, z dodatkowym – częstym – wystąpieniem zmian skórnych na powierzchni grzbietowej rąk. Może dojść też do pobrużdżenia i pogrubienia skóry.
Choroba ma przebieg wieloletni z okresami, kiedy objawy są mniej lub bardziej nasilone. W przebiegu choroby ma znaczenie stres emocjonalny, który sam nie jest bezpośrednią przyczyną objawów, ale poprzez wpływ układu nerwowego może stać się czynnikiem wyzwalającym objawy u osoby chorej.
Diagnozowanie atopowego zapalenia skóry
Chorobę rozpoznaje się na podstawie objawów i wywiadu z chorym. Kryteria diagnostyczne AZS (kryteria Hannifina-Rajki) dzielą się na większe i mniejsze.
Kryteria większe to:
- świąd
- typowe umiejscowienie zmian
- przewlekły i nawrotowy przebieg choroby
- atopia u chorego lub innych członków rodziny
Kryteria mniejsze to:
- suchość skóry
- rogowacenie przymieszkowe i/lub rybia łuska
- natychmiastowe odczyny skórne
- podwyższone stężenie IgE w surowicy
- początek w dzieciństwie
- skłonność do nawrotowych zakażeń skóry
- zaćma
- nawrotowe zapalenie spojówek
- nietolerancja niektórych pokarmów
- zaostrzenia po stresach psychicznych
- pogrubienie fałdów na szyi
- rumień twarzy
- zapalenie czerwieni wargowej
- skłonność do niespecyficznego stanu zapalnego skóry dłoni i stóp.
Do rozpoznania AZS wystarczające jest spełnienie 3 spośród 4 głównych kryteriów; mniejsze kryteria mają znaczenie uzupełniające.
Leczenie atopowego zapalenia skóry
Leczenie przyczynowe - w przypadku stwierdzenia czynników uczulających, leczenie polega na eliminacji z otoczenia lub z pokarmów chorego. Można również podejmować próby odczulania.
Leczenie objawowe – polega na stosowaniu środków przeciwhistaminowych. W okresie zaostrzeń stosowanie kortykosteroidów ogólnie i w postaci maści miejscowo.
Naświetlania UVA i UVB, fotochemioterapia (PUVA), należy pamiętać o pielęgnacji i natłuszczaniu skóry emolientami, stosowanie odzieży leczniczej i bandaży Comfifast oraz zastosowanie metody mokrych opatrunków (Wet Wraps Therapy).
Ponieważ chorzy na atopowe zapalenie skóry są znacznie bardziej podatni na działanie różnych czynników drażniący w porównaniu z populacją zdrową ważne jest, aby osoby te pamiętały o przestrzeganiu następujących zasad:
- unikać ubrań wełnianych i szorstkich
- pranie odzieży (także przed pierwszym użyciem w celu pozbawienia ich środków usztywniających) w odpowiednich środkach i obfite płukanie tkaniny
- korzystanie ze specjalne preparatów do skóry atopowej
- wprowadzenie delikatnego osuszania skóry ręcznikiem w miejsce tarcia ręcznikiem po ciele
- dbanie o odpowiednią temperaturę i wilgotność w pomieszczeniach
- unikanie sytuacji stresogennych mogących nasilać symptomy
- niezwłoczne leczenie infekcji grzybicznych i bakteryjnych, które mogą zaostrzać objawy AZS
- wyeliminowanie konserwantów z pożywienia