Co warto wiedzieć o hiperpigmentacji i jak się przed nią chronić?

Hiperpigmentacja dotyka wielu osób, niezależnie od płci czy wieku. Objawia się zmienionym zabarwieniem skóry, spowodowanym zwiększoną produkcją melaniny. Kiedy można mówić o hiperpigmentacji? Co to za rodzaj zmian skórnych i jak można im zapobiegać? Odpowiadamy!

Hiperpigmentacja – co to jest?

Być może zastanawiasz się „hiperpigmentacja skóry, co to jest?”, ponieważ częściej spotykasz się po prostu z określeniem przebarwień. Rzeczywiście, hiperpigmentacja twarzy objawia się jako ciemniejsze miejsca (plamki) na skórze, kolorem zbliżone do piegów lub zaczerwienienia. Zjawisko to występuje w wyniku zaburzenia syntezy i rozmieszczenia w organizmie melaniny, czyli pigmentu odpowiadającego za zabarwienie skóry, włosów i tęczówek oczu. Melanina chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV. W wyniku natężonej ekspozycji skóry na słońce organizm może zacząć wytwarzać za dużo pigmentu, co objawia się jako przebarwienia na twarzy, dekolcie, plecach, dłoniach czy ramionach. 

Przyczyny hiperpigmentacji

Istnieje wiele powodów występowania hiperpigmentacji. Przyczyny, które najczęściej są wymieniane przez dermatologów to:

• nadmierna ekspozycja skóry na promienie słoneczne oraz niska ochrona w postaci filtrów UV;
• zmiany hormonalne (występujące głównie u kobiet, na przykład podczas ciąży i karmienia piersią, stosowania antykoncepcji hormonalnej czy w czasie menopauzy);
• trądzik, stany zapalne skóry;
• zaburzenia funkcji wątroby;
• przewlekła niewydolność nerek;
• niektóre leki oraz zioła;
• brak witamin i zła dieta;
• skłonności genetyczne.

Warto też zauważyć, że naturalnie występującą hiperpigmentacją są piegi, których obecność na skórze jest dziedziczona. Pojawiają się najczęściej już we wczesnym dzieciństwie i mogą się zwiększać wraz z wiekiem oraz po ekspozycji na słońce.

Jakimi objawami charakteryzuje się hiperpigmentacja?

Znając już przyczyny powstawania przebarwień warto też sprawdzić, po czym można poznać hiperpigmentację skóry. Co to jest melasma czy plamy starcze? To właśnie różne rodzaje hiperpigmentacji, które wyglądają nieco inaczej. Melasma (nazywana też ostudą) to typ zmian skórnych spowodowany zmianami hormonalnymi i występujący w postaci brązowych plam głównie na nosie, czole, policzkach i nad górną wargą. Najczęściej dotyka kobiety w ciąży lub stosujące antykoncepcję hormonalną i znika samoczynnie po porodzie bądź zmianie dawki estrogenu. Jako ciemne, małe plamki przejawiają się także przebarwienia starcze, występujące głównie na rękach, twarzy czy dekolcie. Nieco inaczej natomiast wygląda hiperpigmentacja spowodowana trądzikiem bądź stanami zapalnymi skóry (są to tzw. przebarwienia pozapalne). Objawia się jako różowe, czerwone lub jasnobrązowe płaskie plamy, którym niekiedy towarzyszą pajączki, czyli pozostałości po pękniętych naczynkach. Objawy hiperpigmentacji mają przede wszystkim wymiar estetyczny i raczej nie powodują dolegliwości fizycznych.

Jak zapobiegać zmianom na skórze?

W myśl uniwersalnej zasady, chcąc cieszyć się dobrym zdrowiem należy zadbać o odpowiednie działania profilaktyczne, ponieważ lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Aby uniknąć przebarwień na skórze, przede wszystkim należy pamiętać o odpowiedniej pielęgnacji i nawilżaniu. Niezwykle istotna jest ochrona skóry przed słońcem, które ma największy wpływ na intensywność hiperpigmentacji. Nie powinno się więc spędzać zbyt dużo czasu w bezpośredniej ekspozycji na promienie słoneczne, nawet przy używaniu kremów z filtrem SPF. Takie środki są oczywiście konieczne i powinny być stosowane przez cały rok, szczególnie na twarzy. Dobrej jakości kosmetyki mogą stanowić ochronę podczas opalania (powinny mieć wtedy powyżej 30 SPF) i na co dzień (od jesieni do wiosny wystarczy 25 SPF), jednak nie stanowią całkowicie bezpiecznej dla skóry tarczy. Warto też unikać solarium, które nie jest sprzymierzeńcem zdrowej cery.

Kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną powinny szczególnie uważać na promienie słoneczne. Pomocnym rozwiązaniem może być stosowanie kremów BB lub podkładów z filtrem SPF, które będą wzmacniać ochronę skóry przez cały rok.

W profilaktyce hiperpigmentacji można używać też kremów z witaminą C, odpowiadającą za rozjaśnianie skóry. Nie powinno się jednak łączyć tego typu kosmetyków ze słońcem, więc najlepiej jest używać ich na noc, przed pójściem spać. W dzień należy dodatkowo nałożyć na taki krem kolejną warstwę ochronną z odpowiednim filtrem.

Hiperpigmentacja: jak leczyć przebarwienia skóry?

Istnieje kilka metod leczenia oraz usuwania przebarwień skóry, a ich dobór zależy od intensywności hiperpigmentacji i powinien być dokonany przez doświadczonego specjalistę. Miejscowo można stosować produkty z zawartością kwasów (np. salicylowego czy mlekowego). Pomocne mogą być też dogłębnie oczyszczające skórę peelingi medyczne, które złuszczają naskórek i rozjaśniają przebarwienia. Największą skutecznością odznaczają się jednak różne zabiegi medycyny estetycznej, na przykład wykorzystujące laseroterapię.