Nadmierne owłosienie
Ciało ludzkie pokryte jest meszkiem, który w okresie dojrzewania, poprzez wzrost poziomu androgenów przekształca się w wzmocnione i ciemne włoski. Różne obszary ciała reagują z inną wrażliwością na działanie hormonów odpowiedzialnych za pojawienie się owłosienia. Najwrażliwszymi miejscami są okolice łonowe, pachowe oraz klatka piersiowa u mężczyzn. Nieprawidłowe działanie hormonów często skutkuje nadmiernym owłosieniem. Zaburzenie to nazywane jest hirsutyzmem. Problem nadmiernego owłosienia może pojawić się nie tylko u kobiet czy mężczyzn, ale również u dzieci.
Nadmierne owłosienie – przyczyny
Główną przyczyną pojawienia się nadmiernego owłosienia są problemy hormonalne. U kobiet cierpiących na hirsutyzm w przypadku kłopotów z jajnikami, tj. PCOS, guzy czy torbiele jajników, występuje nadmierne owłosienie razem z innymi przykrymi dolegliwościami np. trądzikiem. Innymi przyczynami są problemy z tarczycą, stosowanie niektórych leków, oporność komórek na insulinę – najczęściej u osób chorych na cukrzycę i otyłość. Problem ten pojawia się również przy nadczynności i guzach nadnerczy oraz przysadki mózgowej. Nadmierne owłosienie u mężczyzn (hipertrichoza) może być wywołane zmianami genetycznymi. Część z takich mutacji jest nabywana z wiekiem, natomiast inna część może być dziedziczona od rodziców. Inną odmianą nadmiernego owłosienia jest hypertrychoza ograniczona, charakteryzująca się wzmożoną aktywnością enzymu 5-alfa-reduktazy lub nadwrażliwością mieszków włosowych na androgeny nadnerczowe. Rzadszymi przyczynami nadmiernego owłosienia może być również nasilony stres, zaburzenia odżywiania, otyłość, bądź anoreksja, niektóre leki.
Nadmierne owłosienie – badania
Nadmierne owłosienie jest często wynikiem hiperandrogenizacji, warto więc wykonać oznaczenie stężenia androgenów we krwi. Szczególnie ważne są wyniki stężenia testosteronu, DHEA-S, androstendionu. W razie podejrzenia wrodzonego przerostu kory nadnerczy wskazane jest wykonanie oznaczenia stężenia 17OH. Dodatkowo koniecznym badaniem w przypadku nadmiernego owłosienia wywołanego hirsutyzmem będzie oznaczenie poziomu prolaktyny. Oprócz badań hormonalnych, zaleca się wykonanie USG narządów rodnych, aby wykluczyć lub potwierdzić zespół policystycznych jajników – PCOS – który w dłużej mierze przyczynia się do nadmiernego owłosienia u kobiet. Choroba lub zespół Cushinga, często mogą objawiać się otyłością oraz nadmiernym owłosieniem, dlatego warto rozszerzyć diagnostykę o poziom hormonu adrenokortykotropowego (ACTH) odpowiedzialnego za występowanie tych zaburzeń.
Nadmierne owłosienie – leczenie
Leczenie nadmiernego owłosienia powinno być kompleksowe. W leczeniu hirsutyzmu, bądź innych problemów hormonalnych stosowane są środki antykoncepcyjne, leki blokujące wydzielanie androgenów czyli antyandrogeny, jak również kremy i maści do stosowania miejscowego. Innym sposobem pozbycia się nadmiernego owłosienia jest mechaniczne usuwanie owłosienia w gabinetach medycyny estetycznej i laseroterapii, szczególnie polecana jest epilacja laserowa, która przynosi trwałe rezultaty. Istotna jest również odpowiednia dieta, która pomoże pozbyć się zbędnych kilogramów, a w połączeniu z aktywnością fizyczną pomoże uregulować poziom hormonów.