Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie

Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt i dzieci to bardzo często występująca przypadłość. Najczęściej pojawia się w pierwszych tygodniach życia dziecka, w postaci tak zwanej ciemieniuchy, nazywanej też czepcem kołyskowym. Przyczyny powstawania tego typu zmian skórnych nie są do końca jasne, jednak jako jedną z najbardziej prawdopodobnych przyczyn lekarze wskazują zaburzenia w gospodarce hormonalnej, powodujące nadmierne gromadzenie łoju.

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt i dzieci

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt związane są najprawdopodobniej z niedojrzałością lub zaburzeniami pracy układu hormonalnego. U niemowląt praca gruczołów łojowych związana jest ściśle z hormonami matki – adrogenami. Jako przyczynę łojotokowego zapalenia skóry uznaje się też grzyby drożdżopodobne, które przyczyniają się do rozwoju choroby głównie u dorosłych. Jeżeli zaś chodzi o dzieci, dane na temat tego, co wywołuje łojotokowe zapalenie skóry nie są do końca jednoznaczne.

Łojotokowe zapalenie skóry – objawy

Objawy łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt, pojawiają się zwykle między 2 a 10 tygodniem życia. Najczęściej obserwuje się je na owłosionej skórze głowy, rzadziej na środkowej części twarzy, klatce piersiowej oraz kroczu. Wyprysk łojotokowy przybiera postać tłustych łusek oraz strupów o szarożółtym zabarwieniu. Najczęściej bardzo mocno przylegają one do podłoża, zdarza się, że łuskom towarzyszy rumień oraz wysięk. Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt w większości przypadków przybiera formę ciemieniuchy, czyli charakterystycznych łusek na owłosionej skórze głowy dziecka. W niektórych przypadkach jednak choroba stopniowo rozszerza się na czoło, szyję, małżowiny uszne, policzki, a nawet tułów oraz kończyny. Można wtedy zaobserwować linijne, sączące się pęknięcia. W tym stanie skóra dziecka jest narażona na nadkażenia bakteryjne oraz drożdżaki.

Jakie zmiany skórne mogą oznaczać łojotokowe zapalenie skóry?

U niemowląt zmiany skórne świadczące o tym, że choruje ono na łojotokowe zapalenie skóry to przede wszystkim charakterystyczne łuskowate strupy na owłosionej skórze głowy, rzadziej na tułowiu.

Leczenie – łojotokowe zapalenie skóry

Rozpoznanie łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt najczęściej nie jest zbyt problematyczne. Charakterystyczne łuski na skórze głowy dają podstawę do postawienia diagnozy, że jest to łojotokowe zapalenie skóry. W przypadku, jeśli zmiany skórne pojawiają się poza skórą głowy, wówczas lekarz diagnozujący dziecko, w celu właściwego rozpoznania, powinien wziąć pod uwagę inne schorzenia, między innymi atopowe zapalenie skóry.

Atopowe zapalenie skóry a łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt

Zmiany skórne związane z atopowym zapaleniem skóry pojawiają się zwykle później niż te spowodowane łojotokowym zapaleniem skóry. AZS (atopowe zapalenie skóry) najczęściej daje pierwsze objawy około 3 miesiąca życia i wiąże się z silnym świądem, a także bardzo suchą skórą.

Sposoby leczenia łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt

Kiedy na owłosionej skórze głowy dziecka pojawią się pierwsze zmiany o niewielkim nasileniu, podstawą leczenia jest ich delikatne wyczesywanie miękką szczoteczką. Kluczową kwestią w leczeniu ciemieniuchy jest systematyczne usuwanie łusek. Skóra dziecka, u którego występuje łojotokowe zapalenie skóry wymaga wówczas odpowiedniej pielęgnacji. Pomocne może być w tym stosowanie specjalnych preparatów z kwasem salicylowym, mocznikiem, pirytionianem cynku i siarczkiem selenu- są to różnego rodzaju szampony i oliwki dla dzieci. Przy bardzo dużym nasileniu choroby lekarz może zlecić wdrożenie 2% ketokonazolu w postaci kremu lub szamponu, natomiast gdy zmiany są obszerne i powodują rumień oraz świat, włączane są do leczenia preparaty z małym stężeniem glikokortykosteroidów.

Częste pytania

Jak rozpoznać łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt?

Łotokowe zapalenie skóry u niemowląt najczęściej rozpoznawane jest poprzez badanie fizykalne i ocenę stanu skóry głowy dziecka. Kiedy widoczne są na niej charakterystyczne łuski o żółtym zabarwieniu lekarz diagnozuje łojotokowe zapalenie skóry.

Czym smarować łojotokowe zapalenie skóry u niemowlaka?

W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt przydatne są różnego rodzaju oliwki i płyny zawierające kwas salicylowy i mocznik, rozmiekczają one wyprysk łojotokowy i ułatwiają ich usuwanie.

Kiedy mija łojotokowe zapalenie skóry?

Dziecięce łojotokowe zapalenie skóry zwykle mija w ciągu kilku tygodni od pojawienia się pierwszych objawów. Czasami jednak ma ono charakter przewlekły i trwa dłużej, nawet do roku. Często dochodzi do samoistnego ustępowania zmian, warto jednak mieć je pod stałą kontrolą. W sukcesie leczenia i zapobieganiu nawrotom ważna jest systematyczność i niedoprowadzanie do nagromadzenia się grubych pokładów łuski na skórze głowy dziecka.

Patrycja Gajda-Mróz - ZnanyLekarz.pl
Agata Mikucka-Wituszyńska - ZnanyLekarz.pl
TOP Zabiegi