Naczyniak u dzieci to charakterystyczne znamię pojawiające się najczęściej niedługo po narodzinach. Zwykle są one niegroźne, wywołane łagodnymi guzami skóry, wywodzącymi się z naczyń krwionośnych. Naczyniaki występują u około 4 do 10% dzieci rasy kaukaskiej, częściej u dziewczynek, rzadziej u chłopców.
Czym jest naczyniak płaski i co go wywołuje?
Znamiona naczyniowe pojawiają się zwykle około 2 tygodnia życia dziecka. Początkowo przybierają formę niewielkiej płaskiej kropeczki w kolorze czerwonym, umiejscowionej w jakimkolwiek miejscu na skórze niemowlaka. Z czasem zaczynają rosnąć, co trwa do około 6 miesiąca życia dziecka, wtedy też osiągają swój maksymalny wymiar. Po ukończeniu pierwszego roku życia kolor naczyniaka zaczyna być bledszy, a samo znamię staje się stopniowo coraz mniejsze. W większości przypadków dochodzi do całkowitego ustąpienia naczyniaka u dziecka między 7 a 8 rokiem życia. Zwykle znikają samoistnie, zdarza się jednak że pozostaje po nich trwałe przebarwienie skóry.
Naczyniak u dzieci to inaczej znamiona naczyniowe, które powstają kiedy naczynia krwionośne łączą się, tworząc charakterystyczne czerwone plamy na skórze. Za naczyniaki uznaje się zmiany naczyniowe, wywołane przez namnażanie się komórek śródbłonka ściany naczyniowej – czyli łagodne nowotwory naczyń.
Naczyniaki to zmiany o łagodnym charakterze, które pojawiają się na skórze dziecka najczęściej w ciągu kilku pierwszych tygodni życia. Zdarza się nawet, że dziecko rodzi się już z naczyniakiem na ciele.
Wyróżniamy trzy rodzaje naczyniaków, są to:
- naczyniak zwykły – pojawia się najczęściej po urodzeniu, w postaci jasnoczerwonej, delikatnie wypukłej plamki.
- naczyniak jamisty – charakteryzuje się żywo czerwonym kolorem, jest wypukły i miękki.
- naczyniak płaski -to jasnoczerwone znamię naczyniowe o wyraźnie ograniczonych brzegach.
Przyczyny naczyniaków
Powstawanie naczyniaków najczęściej spowodowane jest zaburzeniami rozwojowymi, których mechanizm nie jest do końca znany. U podłoża tychże zaburzeń leżą zmiany genetyczne, które powodują nadmierne namnażanie komórek śródbłonka, z którego zbudowana jest ściana naczynia. Ponadto, genetyczne nieprawidłowości mogą też być przyczyną produkcji uszkodzonych białek występujących w ścianie naczyniowej, co z kolei skutkuje jej poszerzeniem.
Czy naczyniak u dzieci jest niebezpieczny?
Naczyniaki to łagodne zmiany skórne pojawiające się w pierwszym roku życia dziecka. Dziecko z naczyniakiem powinno jednak pozostawać pod stałą kontrolą lekarza pediatry – w czasie kontrolnych wizyt, a także lekarza dermatologa. Naczyniaki z reguły nie są one powodem do zmartwień, bywa jednak, że z jakiegoś powodu w obrębie naczyniaka dochodzi do powikłań, takich jak rozwój stanu zapalnego, krwawienie, owrzodzenie, ucisk w naturalnych otworach ciała – wówczas konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem specjalistą. To ważne, ponieważ w skrajnych przypadkach naczyniak może nawet prowadzić do niewydolności serca.
Naczyniaki narządów wewnętrznych
Większość znamion naczyniowych zlokalizowane jest na powierzchni skóry. Jednak, jako że geneza naczyniaków związana jest z zaburzeniami rozwojowymi, zdarza się, ze naczyniaki mogą być też zlokalizowane na narządach wewnętrznych. Ich diagnostyka jest nieco trudniejsza, ponieważ wymaga wykonania badań obrazowych. Naczyniaki należą do zmian bezobjawowych, dlatego często naczyniaki narządów wykrywane są przypadkowo, przy okazji badań wykonywanych z innych wskazań. Najczęściej dochodzi do tego podczas badania USG, TK, MRI, Angiografii lub Scyntygrafii.
Częste pytania
Jak wygląda naczyniak u dziecka?
Naczyniaki u dzieci najczęściej przybierają czerwono-wiśniowy kolor, mogą mieć różnorodny kształt oraz wielkość. Początkowo znamię naczyniowe jest płaskie, z czasem przekształca się w charakterystyczną gąbczastą masę, wystającą spod skóry. Częściej występują u dziewczynek niż u chłopców. Naczyniaki mogą być zlokalizowane na skórze głowy, tylnej części szyi, oraz tułowiu, rzadziej na kończynach.
Dlaczego dzieci mają naczyniaki?
Powstawanie naczyniaków u dzieci ma związek z zaburzeniami rozwojowymi o nie do końca wyjaśnionym mechanizmie. Do czynników ryzyka, które mogą zwiększać ryzyko ich wystąpienia zalicza się wcześniactwo i niską maskę urodzeniową. płeć – częściej pojawiają się u dziewczynek, występowanie naczyniaków u najbliższych krewnych, ciąża mnoga.
Jak leczyć naczyniaki u dzieci?
Naczyniaki mają zwykle łagodny charakter, dlatego jeżeli znamię nie zakłóca rozwoju i nie zaburza funkcji można pozostawić go bez leczenia. Zdarza się jednak, że lokalizacja naczyniaka i jego wzrost powodują utrudnienia w funkcjonowaniu. Znamiona naczyniowe zlokalizowane na przykład w obrębie twarzy mogą nawet powodować zaburzenia widzenia. W takim przypadku konieczne jest leczenie naczyniaków, które najczęściej opiera się o zabiegi laserowe. Czasami konieczne jest wykonanie zabiegu z zakresu chirurgii naczyniowej, zwykle jednak stosuje się następujące metody leczenia: zabiegi laserowe, czasami krioterapię, a w niektórych przypadkach przyjmowanie, lub stosowanie miejscowe kortykosteroidów.
Kiedy znikają naczyniaki?
Około 70% naczyniaków u dzieci znika do 7 roku życia. Czasami znikają one bez śladu, zdarza się jednak że po naczyniaku pozostaje na skórze niewielkie przebarwienie, a czasami blizna, naddatek skórny lub teleangiektazje.